ĐÁNH GIÁ NGUY VÀ CƠ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP KHỞI NGHIỆP (KỲ 1)
Cùng tìm hiểu nguy và cơ của các doanh nghiệp khởi nghiệp thông qua những khía cạnh quan trọng nhất của khởi nghiệp bao gồm: công ty, sản phẩm và chính sách.
Khởi nghiệp là một từ khóa tìm kiếm hàng đầu trong suốt nhiều năm trở lại đây và dần dần đã trở thành một xu hướng lớn và là động lực phát triển mới của nền kinh tế. Ngày càng nhiều người mong muốn xây dựng một sự nghiệp kinh doanh của riêng mình vì vậy nhiều công ty với những mô hình kinh doanh khác nhau cũng ra đời. Và mặc dù chỉ có 5% doanh nghiệp khởi nghiệp sống sót sau 2 năm, đây vẫn là xu thế hấp dẫn, thu hút nhiều người tham gia, bởi số liệu cho thấy cứ 45 doanh nghiệp phá sản thì lại có 55 doanh nghiệp mới được thành lập. Theo các chuyên gia kinh tế, điều này là hết sức bình thường. Những người muốn khởi nghiệp luôn có ước mơ làm chủ và dám tạo ra cuộc chơi. Nhưng khởi nghiệp còn đòi hỏi rất nhiều yếu tố như tầm nhìn, kiến thức, năng lực phân tích, quản lý… và dù thành công hay thất bại thì họ cũng đều học hỏi được những bài học giá trị. Kinh doanh luôn tìm ẩn Nguy và Cơ, vậy thì kinh doanh là gì, và có cách nào để đánh gia nguy và cơ của một doanh nghiệp?
Kinh doanh theo nghĩa thường được hiểu là buôn bán, nhưng nó không đơn thuần chỉ có hoạt động buôn bán mà có thể bao gồm rất nhiều hoạt động khác nhau: từ quá trình đầu tư, sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng các dịch vụ trên thị trường nhằm tạo ra lợi nhuận. Một số người thực hiện việc kinh doanh bằng cách tiến hành toàn bộ tất cả các hoạt động trên, một số lại chỉ thực hiện một vài hoạt động hoặc chỉ tập trung vào một hoạt động duy nhất, như chỉ sản xuất, hoặc chỉ phân phối, hoặc chỉ tiếp thị sản phẩm.
Bài viết này không nói về tất cả các hoạt động kinh doanh mà khai thác khía cạnh đó là các cá nhân, doanh nghiệp chỉ tập trung vào một hoạt động trong toàn bộ quá trình nói trên. Bởi vì chỉ tham gia vào một khâu của toàn bộ quá trình, và thường là sẽ hợp tác với những đối tác, công ty khác do đó không phải cá nhân nào cũng có thể có cái nhìn tổng thể và có thể phân tích những yếu tố quan trọng của công ty mình hợp tác, hay sản phẩm mình kinh doanh, hay đối tác mà mình dự định góp vốn làm ăn. Tùy theo tiêu chí mà các mô hình kinh doanh được phân ra làm rất nhiều loại khác nhau, mỗi loại hình lại có những công ty với phương thức hoạt động kinh doanh cụ thể riêng biệt, tuy nhiên bài viết sẽ cố gắng tập trung vào những giá trị bất biến mà bất cứ doanh nghiệp làm ăn tử tế và thành công nào cũng phải xây dựng, để góp thêm một góc nhìn tham khảo cho những độc giả quan tâm đến khởi nghiệp hoặc ai có dự định tự khởi nghiệp hoặc cộng tác, góp vốn khởi nghiệp trong tương lai
3 yếu tố cốt lõi bất biến của một doanh nghiệp
Bất cứ doanh nghiệp nào muốn vận hành tốt và thành công cũng đều phải xây dựng được 3 yếu tố đó là: Công ty, sản phẩm và chính sách.
Thứ nhất là về công ty
Khi xem xét một công ty ta cần phải hiểu toàn diện về các yếu tố như lịch sử, người lãnh đạo, tính pháp lý, tầm nhìn, sứ mạng, các giải pháp mà công ty đề ra và khả năng thực thi của các giải pháp đó.
Đối với những công ty có bề dày lịch sử thì việc hợp tác với họ trở nên được đảm bảo và an tâm hơn rất nhiều bởi vì lịch sử là dữ kiện thực tế giúp ta có thể so sánh những điều họ nói và những điều họ làm, cách thức hoạt động, đạo đức và thành công của họ được chứng minh theo thời gian.
Vậy còn đối với những công ty mới thành lập, lịch sử chưa có gì nhiều thì làm thế nào? Lúc này chúng ta cần phải xem xét đến các yếu tố khác như yếu tố con người, ban sáng lập, các yếu tố pháp lý, tầm nhìn… đã được nêu bên trên.
Trong khởi nghiệp thì “khởi” là khởi sự, là khởi nguồn, còn “nghiệp” là sự nghiệp. Vậy khởi nguồn của mọi sự nghiệp thì bắt đầu từ đâu? Đó là bắt đầu từ một hoặc một số rất ít cá nhân, gọi là người sáng lập. Người sáng lập là người đầu tiên có sự khởi phát trong suy nghĩ về việc tạo lập sự nghiệp kinh doanh, là người đặt nền móng, là đầu tàu định hướng cho sự phát triển của doanh nghiệp. Do đó, năng lực, phẩm chất, trí tuệ của người lãnh đạo rất quan trọng. Tầm nhìn của người sáng lập cũng sẽ là tầm nhìn của doanh nghiệp. Vì thế ta cần biết rõ tầm nhìn của người sáng lập là gì và họ có làm đúng hay có khả năng để thực hiện tầm nhìn đó hay không? Nếu một người lãnh đạo hay một doanh nghiệp không thể phát biểu tầm nhìn của mình một cách rõ ràng, hoặc không phổ biến tầm nhìn đó ra cho tất cả mọi người biết thì chúng ta có quyền nghi ngờ về mục đích của doanh nghiệp này. Mục đích của kinh doanh là để tạo ra lợi nhuận. Nếu hiểu đơn giản có nghĩa là đi kiếm tiền, tuy nhiên kinh doanh không đơn thuần chỉ là đi kiếm tiền, mà chúng ta còn phải đặt các câu hỏi cụ thế là kiếm tiền bằng cách nào, những ai sẽ kiếm được tiền và ngoài kiếm tiền ra thì doanh nghiệp còn hướng đến mục đích nào khác không? Nếu một người sáng lập chỉ có mục đích kiếm tiền thì khi anh ta kiếm đủ tiền cho cá nhân thì anh ta sẽ làm gì tiếp theo? Hoặc nếu công ty có khó khăn, người sáng lập có dám tiếp tục bỏ tiền, hoặc lợi nhuận ra để tái đầu tư và cố gắng vượt qua khó khăn hay là từ bỏ để bảo toàn lợi ích? Đây là điều quan trọng cần phải lưu tâm.
Nếu tầm nhìn là điều mà người sáng lập hoặc công ty đó muốn trở thành, muốn được nhìn thấy trong tương lai thì sứ mạng là các vai trò của doanh nghiệp đối với các đối tượng được hướng đến như khách hàng, nhân viên, xã hội trong khi tầm nhìn được thực thi. Vậy thì làm sao để thực thi các tầm nhìn, sứ mạng này đó là khi chúng ta phải xem xét đến các kế hoạch và hành động thực tế. Thông thường mỗi công ty được lập ra đều xuất phát từ một nhu cầu muốn giải quyết một vấn đề nào đó của xã hội. Vậy giải pháp của công ty cho vấn đề đó là gì? Và các giải pháp đó có mang tính thực thi hay không, có khả năng thực hiện không hay chỉ là giấc mơ hão huyền? Trong lĩnh vực bảo hiểm, rất nhiều người nói rằng họ rất yêu bảo hiểm, họ làm bảo hiểm là để lan tỏa các giá trị tốt đẹp đến với xã hội. Vậy một câu hỏi đặt ra là: nếu không có tiền thì anh có làm không? Nếu như kinh tế anh quá khó khăn, mà việc làm bảo hiểm trước mắt không mang lại thu nhập tốt thì anh có làm không? Vì thế, tầm nhìn hay sứ mệnh không phải là vấn đề nói suông, mà để làm được cần lường trước các khó khăn, và lên những giải pháp cụ thể và các chuỗi hành động liên tục, bền bỉ, nhất quán để khắc phục, vượt qua các khó khăn đó và tiếp tục theo đuổi tầm nhìn mình đã đặt ra.
Tiếp đến là các yếu tố về tính pháp lý. Tính pháp lý là doanh nghiệp này có hợp pháp không, có được cấp phép hoạt động hay không? Vốn điều lệ hay tài sản đảm bảo của công ty là gì? Đối với một doanh nghiệp nhỏ, mới thành lập lịch sử chưa có gì, năng lực và phẩm chất của người lãnh đạo vẫn còn mới, còn cần thêm thời gian để chứng minh thì một yếu tố then chốt nhất, đó là ít nhất tính pháp lý của công ty đó phải rõ ràng minh bạch. Nếu cả ngay điều này cũng không có thì sẽ là rủi ro cực kỳ lớn cho bất cứ ai muốn làm việc, hay hợp tác kinh doanh với doanh nghiệp này.
Nếu một công ty chứng minh được những điều trên thì chứng tỏ họ rất nghiêm túc với những gì mình làm và là một đối tác tiềm năng tin cậy để cùng hợp tác.
(Còn nữa)
Admin Ánh Tuyết
Xem thêm